ΧΑΡΗΣ ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ Τουλάχιστον 1.525 τόνους ορυκτού ουρανίου κρύβει η Ελλάδα. Αν αποφασίζαμε να τους εκμεταλλευτούμε θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε την ενεργειακή μας αυτονομία σε μελλοντική παγκόσμια ενεργειακή κρίση. Σύμφωνα με τις έρευνες του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών στο υπέδαφος της Βόρειας Ελλάδας υπάρχουν πάνω από 10.000 τόνοι σε δυνητικά κοιτάσματα. «Οι έρευνες ουρανίου στην Ελλάδα θα έπρεπε να συνεχίζονται και όχι να έχουν πέσει σε καθεστώς αδράνειας, όπως συμβαίνει από το 1995», λέει ο κ. Φαίδων Περγάμαλης, διευθυντής Ενεργειακών Πρώτων Υλών του ΙΓΜΕ. «Το ουράνιο είναι ιδιαίτερα πολύτιμο στην εποχή μας -μπορεί η τιμή του να είχε μειωθεί προ ετών λόγω των κυκλωμάτων λαθρεμπορίου που δρούσαν στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, αλλά από το 2004 και μετά έχει αρχίσει πάλι να ανεβαίνει. Αναμένουμε να εκτοξευθεί τα επόμενα χρόνια λόγω της πιθανολογούμενης μελλοντικής ενεργειακής κρίσης». Σύμφωνα με τους ειδικούς, με τα υπάρχοντα βεβαιωμένα αποθέματα στην ευρύτερη περιοχή των Νομών Δράμας και Σερρών η χώρα μας μπορεί να παράγει κίτρινο συμπύκνωμα, μία χημική ένωση που περιέχει ουράνιο και αποτελεί την πρώτη ύλη για την κατασκευή των πυρηνικών καυσίμων. «Ένα σενάριο θα μπορούσε πιθανότατα να είναι το εξής: Να εξάγουμε το κίτρινο συμπύκνωμα και ως αντάλλαγμα να εισάγουμε ηλεκτρική ενέργεια» συμπληρώνει ο κ. Περγάμαλης. Από αυτό το σημείο και έπειτα το κίτρινο συμπύκνωμα ουρανίου δέχεται ισοτοπικό εμπλουτισμό, ο οποίος μπορεί να γίνει μόνο σε μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις, όπως η Γαλλία. Πολύτιμα μεταλλεύματα. «Επιπλέον στα δικά μας κοιτάσματα υπάρχει και θόριο, το στοιχείο που χρησιμοποιούν ως καύσιμο πυρηνικοί αντιδραστήρες νέας τεχνολογίας. Υπάρχουν ακόμα και ποσοστά σπάνιων γαιών, που είναι πολύτιμα μεταλλεύματα». Τα βεβαιωμένα κοιτάσματα στη Βόρεια Ελλάδα επαρκούν για 20ετή αυτόνομη λειτουργία πυρηνικού αντιδραστήρα με δυνατότητα παραγωγής 1.000 MW ημερησίως, αλλά όχι και για 30 έτη τα οποία τίθενται ως προϋπόθεση για την κατασκευή του, λένε οι ειδικοί. "Το καλύτερο που θα μπορούσε να συμβεί είναι να αυξήσουμε τα βεβαιωμένα κοιτάσματα ουρανίου μέσω ερευνών, οι οποίες καλό θα είναι να αρχίσουν τώρα, δεδομένου ότι από τον εντοπισμό τους έως και την εκμετάλλευσή τους το βάθος χρόνου εκτείνεται πέραν της 20ετίας. H ελληνική κυβέρνηση οφείλει να γνωρίζει τα τελευταία αποτελέσματα των ερευνών για τα αποθέματα της χώρας σε ουράνιο, ώστε να μπορεί να λαμβάνει τις σωστές αποφάσεις σε επίπεδο ενεργειακής στρατηγικής". AN ΦΤΙΑΞΟΥΝ ΟΡΥΧΕΙΟ ΣΤΟ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙ «Το ραδιενεργό νέφος θα μας πνίξει» «Πιθανή εξόρυξη των κοιτασμάτων ουρανίου θα επιφέρει τρομερή αλλοίωση της πανέμορφης περιοχής του Παρανεστίου και σίγουρα σοβαρές επιπτώσεις στους υδροφόρους ορίζοντες της περιοχής», επισημαίνει ο κ. Γιάννης Δαμαλής, πρόεδρος της Οικολογικής Κίνησης Δράμας. «Επιπλέον θα δημιουργηθεί ραδιενεργό νέφος που θα επιβαρύνει όλη την περιοχή, από το Παρανέστι έως και το λεκανοπέδιο της Δράμας, ανάλογα με την ένταση και την κατεύθυνση του ανέμου». Τα ερωτήματα που θέτει ο κ. Γιάννης Δάμαλης σε περίπτωση κατασκευής ορυχείου είναι πολλά: Πού θα διοχετεύονται τα κατάλοιπα των εξορύξεων, πού θα αποθηκεύονται τα ουρανιούχα πετρώματα, τι θα γίνεται σε περίπτωση που ξεπλένονται από βροχή, θα τηρούνται τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας κατά τη μεταφορά τους; «Ακόμα ένα θέμα είναι μήπως γίνει μια πρώτη μονάδα επεξεργασίας των ραδιενεργών υλικών, να γίνεται ένας μικρός καθαρισμός δηλαδή, οπότε και εκεί υπάρχει κάποιος κίνδυνος για τα κατάλοιπα», συμπληρώνει. «Έχουμε κάνει κάποιες μετρήσεις στους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες της περιοχής σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχουμε βρει ότι το νερό πάνω από το Παρανέστι, όχι αυτό που πίνουν οι κάτοικοι, είναι ιδιαίτερα φορτισμένο σε συγκεντρώσεις ραδιενεργών υλικών». Το κυνήγι του ουρανίου Οι έρευνες άρχισαν το 1956 από επιστημονικά κλιμάκια Αμερικανών, Άγγλων και Γάλλων, οι οποίοι συνεργάζονταν με Έλληνες ερευνητές. Τα απαραίτητα χρήματα ώστε να διεξαχθούν οι έρευνες για τον εντοπισμό των κοιτασμάτων ουρανίου προέρχονταν από Δημόσιες Επενδύσεις, επιχορηγήσεις της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας και την ΕΟΚ. Μέχρι το 1970 αρμόδιος φορέας ήταν το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, ενώ από αυτό το χρονικό σημείο και μετά ανέλαβε το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» σε συνεργασία με τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Το 1977 το ΙΓΜΕ επανήλθε στις έρευνες και το 1985 ο «Δημόκριτος» τις σταμάτησε.