Σύμφωνα με την πυθαγόρειο φιλοσοφία των Ακουσμάτων «θύειν χρὴ ἀνυπόδητον καὶ πρὸς τὰ ἱερὰ προσιέναι», δηλαδή «πρέπει να κάνουμε θυσίες και να προσερχόμαστε στα Ιερά χωρίς υποδήματα».

Ποια είναι όμως η σημασία της ανυποδησίας πέραν της θεοσέβειας και του θρησκευτικού τυπικού;

Θα παραθέσουμε παρακάτω δύο αποσπάσματα τα οποία αναφέρονται στις σχετικές με την ανυποδησία πληροφορίες καθώς και στις ευεργετικές αυτής ιδιότητες!

Όπως μας πληροφορεί ο Ξενοφών (Ξενοφών ο Αθηναίος, ιστορικός και σωκρατικός φιλόσοφος, 427 – 355 π.Χ.) στο έργο του Λακεδαιμονίων Πολιτεία ΙΙ: “ακόμη δε και τους πόδας των παιδίων τους (οι υπόλοιποι Έλληνες) λεπτύνουν με υποδήματα και τα σώματά των απαλύνουν με των φορεμάτων την αλλαγήν. Μέτρον δε της τροφής έχουν του στομάχου την όρεξιν. Ο Λυκούργος, όμως, αντί ο καθείς χωριστά να τοποθετή παιδαγωγούς δούλους, ώρισεν άνδρα ελεύθερον, από τους διοριζομένους εις τα ανώτατα αξιώματα, να διευθύνη τα παιδία, ο οποίος, ως γνωστόν, και παιδονόμος ονομάζεται. (...) Αντί με υποδήματα ν' απαλύνουν τους πόδας, με ανυποδησίαν ώρισε να σκληρύνουν αυτούς, με την σκέψιν ότι, αν εις τούτο συνηθίσουν, πολύ ευκολώτερα εις ανηφορικά μέρη θα περιπατούν και με περισσοτέραν ασφάλειαν θα καταβαίνουν τους κατηφόρους. Και να πηδήση και να τιναχθή και να τρέξη ταχύτερα δύναται ανυπόδητος, αν έχει γυμνάσει τους πόδας, παρά με υποδήματα”.

Ενώ ο Φιλόστρατος (υπήρξαν 4 διαφορετικοί σοφιστές με το όνομα Φιλόστρατος, καταγωγή από την Λήμνο και κατά την χρονική περίοδο 2ο – 3ο αι. μ.Χ.) στην ιή επιστολή του μας λέει : “Έχεις γίνει πιο εύθραυστος και είμαι σίγουρος πως φταίει το σανδάλι που σε σφίγγει. Διότι αυτή η καινούργια χρησιμοποίηση του δέρματος στην υπόδηση είναι φοβερή και δαγκώνει την απαλή σάρκα. Γι αυτό ο Ασκληπιός τα τραύματα από τον πόλεμο, το κυνήγι ή παρόμοιο ατύχημα τα γιατρεύει εύκολα, μ' αυτά όμως δεν ασχολείται, επειδή είναι εκούσια και αποτέλεσμα ανοησίας μάλλον παρά επήρειας δαιμόνων. Γιατί τέλος πάντων δεν κυκλοφορείς ξυπόλυτος; Γιατί φθονείς τη γη; Οι παντόφλες, τα σανδάλια, τα ψηλά παπούτσια και τα πέδιλα φοριούνται από αρρώστους ή γέροντες... Μην αφήσεις τίποτε να υπάρχει ανάμεσα στη γη και τα πόδια σου. Μη φοβηθείς. Η σκόνη θα υποδεχτεί τα πόδια σου σαν να ήταν γρασίδι. Ω! Ρυθμικό βάδισμα ποδιών αγαπημένων, άνθη νιόβγαλτα, φυτά που ξεπήδησαν από τη γη, φιλήματα που ακουμπούν στέρεα στο έδαφος! ”

Μετά από τα αποσπάσματα του Ξενοφώντος και του Φιλόστρατου θα επισκεφτούμε για ακόμη μία φορά την Μυθολογία μας, όπου και θα συναντήσουμε τον μύθο του Γίγαντα Ανταίου. Ο Ανταίος ήταν απο- τέλεσμα της ένωσης της Γαίας με τον “κοσμοσείστη” Ποσειδώνα. Βασίλεψε στη Λιβύη και όποιος αποβιβαζόταν στη χώρα του, τον προκαλούσε να παλέψει μαζί του. Μετέχοντας όμως στο θείο σπέρμα των γονέων του, είχε την ικανότητα να ανακτά τη δύναμή του στο ακέραιο, κάθε φορά που, κατά τη διάρκεια της πάλης, άγγιζε με τα πόδια του τη γη. Έτσι κατάφερνε να νικήσει όλους τους αντιπάλους του. Δεν κατά- φερε όμως να νικήσει τον Ηρακλή, ο οποίος, αφού τον σήκωσε ψηλά με τα χέρια του, ώστε να μην ακουμπάει στη γη, τον έσφιξε δυνατά μέχρι να πεθάνει.

Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι ο Ποσειδών ενώ είναι γνωστός ως επιβλέπων και κυρίαρχος του στοιχείου του νερού, ταυτόχρονα σχετίζεται και με το στοιχείο της γης και καλείται, σύμφωνα με την ορφική παράδοση και την ησιόδειο θεογονία, γαιήοχος και κοσμοσείστης (ενοσίχθων, σεισίχθων)!

Ο μύθος λοιπόν του Ανταίου μας αποκαλύπτει μια μορφή παθητικής ρεφλεξολογίας. Η ανυποδησία σε συνδυασμό με την βάδιση σε κατάλληλο έδαφος, όπως π.χ. η άμμος της θάλασσας, προσφέρει όλες εκείνες τις αναγκαίες πιέσεις σε όλη την επιφάνεια των πελμάτων και στα ευρήματα που εστιάζονται σε αυτά. Η όλη διαδικασία θέτει σε λειτουργία την αρχή της ομοιόστασης με την βοήθεια της οποίας ο οργανισμός θα επαναφέρει τις λειτουργίες του στα φυσιολογικά επίπεδα.

Επίσης είναι γνωστό ότι ο μεγάλος φιλόσοφος Σωκράτης προχωρούσε πάντα ανυπόδητος! Στον πλατωνικό διάλογο Φαίδρο, 229, διαβάζουμε : «ΦΑΙ. Εἰς καιρόν, ὡς ἔοικεν, ἀνυπόδητος ὢν ἔτυχον· σὺ μὲν γὰρ δὴ ἀεί.»

Απόδοση: «ΦΑΙ. Κατάλληλα με την περίσταση, όπως φαίνεται, έτυχε να είμαι ανυπόδητος, γιατί εσύ (εννοεί τον Σωκράτη) βέβαια πάντοτε είσαι.»

Ξενοφώντος Απομνημονεύματα, Βιβλίον Α, VI : “Ὦ Σώκρατες, ἐγὼ μὲν ᾤμην τοὺς φιλοσοφοῦντας εὐδαιμονεστέρους χρῆναι γίγνεσθαι· σὺ δέ μοι δοκεῖς τἀναντία τῆς φιλοσοφίας ἀπολελαυκέναι· ζῇς γοῦν οὕτως ὡς οὐδ᾽ ἂν εἷς δοῦλος ὑπὸ δεσπότῃ διαιτώμενος μείνειε· σιτία τε σιτεῖ καὶ ποτὰ πίνεις τὰ φαυλότατα, καὶ ἱμάτιον ἠμφίεσαι οὐ μόνον φαῦλον, ἀλλὰ τὸ αὐτὸ θέρους τε καὶ χειμῶνος, ἀνυπόδητός τε καὶ ἀχίτων διατελεῖς.»

Μετάφραση : «Ω Σωκράτη, εγώ μεν ενόμιζα ότι έπρεπεν οι φιλόσοφοι να γίνωνται ευτυχέστεροι· συ δε νομίζω ότι έχεις απολαύσει από την φιλοσοφίαν τα ενάντια. Διότι το όντι ζης όπως δεν θα υπέμενεν ουδείς δούλος ούτως υπό δεσπότην διαιτώμενος· και τροφάς τρώγεις και ποτά πίνεις τα ευτελέστατα και ιμάτιον ενδύεσαι όχι μόνον ευτελές, αλλά και το αυτό και κατά το θέρος και κατά τον χειμώνα και διαρκώς είσαι ανυπόδητος και άνευ χιτώνος.»