[Ι.Μ.] Μια από τις σημαντικότερες έρευνες σας ήταν αυτή για την ανακάλυψη της αρχαίας βυθισμένης πόλης Ελίκης. Πείτε μας για τις προσπάθειες που κάνατε και την εξέλιξη αυτής της υπόθεσης.
[Α.Π.] Είχα διαβάσει για την πόλη αυτή, η οποία σύμφωνα με τον Παυσανία βυθίστηκε έπειτα από έναν πολύ δυνατό σεισμό το 373 π.Χ. και αποφάσισα να την αναζητήσω. Οι έρευνες μου διήρκησαν γύρω στα εφτά χρόνια. Στην αρχή έκανα καταδύσεις στα ανοιχτά του ποταμού Σελινούντα, σε μια περιοχή όπου και άλλοι πριν από εμένα είχαν επικεντρώσει τις έρευνες τους (σας αποστέλλω την πλήρη λίστα των ονομάτων, μαζί φυσικά με το δικό μου, για να την αναρτήσετε). Όμως γρήγορα κατάλαβα ότι δεν βρίσκομαι στην σωστή περιοχή και έτσι συνέχισα τις έρευνες μου στην ευρύτερη περιοχή του Αίγιου. Κάποια στιγμή την προσοχή μου τράβηξε μια πελεκημένη πέτρα και τότε άρχισα να παρατηρώ ποιο προσεκτικά. Βέβαια δεν περίμενα να βρω μια χολιγουντιανή πόλη. Αυτά που βρήκα ήταν μια πεσμένη οροφή με κεραμίδια που το μήκος τους ήταν 1 μέτρο και το πλάτος τους 45 εκατοστά, βρήκα ακόμη έναν δρόμο πλάτους δύο μέτρων όπου διάφοροι όγκοι ορθώνονταν δεξιά και αριστερά του. Σε ένα τοίχο υπήρχε μια εντοιχισμένη τριγωνική πλάκα η οποία φαίνετε στο φιλμ που γύρισα. Ένα τετράγωνο βάθρο βρίσκεται στα 47 μετρά βάθος, είναι διαστάσεων περίπου εφτά επί εφτά μέτρα και προεξέχει του βυθού γύρω στα 4 μέτρα. Ακολουθούσε από πάνω του ένα μικρότερο βάθρο και στη μια του πλευρά που είναι προς το Αίγιο υπήρχαν σκαλοπάτια. Όχι συνηθισμένα σκαλοπάτια, αλλά σαν αυτά που βλέπουμε στα αρχαία θέατρα. Υπήρχαν πολλές πελεκημένες πέτρες εκεί, άμορφες μάζες, κάθετες επιφάνειες και πολλά κεραμικά.
Έπειτα από 300 ώρες καταδύσεων, σε βάθη από 30 έως 47 μέτρα περίπου, το φθινόπωρο του 1979, ανακαλύπτω επιτέλους την αρχαία πόλη Ελίκη. Τουλάχιστον αυτό έδειχναν τα στοιχεία που είχα στην διάθεση μου. Χρειάζεται μεγαλύτερη και ποιο οργανωμένη έρευνα για να είμαστε απολύτως βέβαιοι. Μην ξεχνάτε ότι η Ελίκη ήταν πρωτεύουσα της Αχαϊκής Συμπολιτείας, ήταν Δωδεκάπολις. Κανείς δεν αμφιβάλει μόλις δει το βίντεο ότι πρόκειται για μια βυθισμένη πόλη. Μια βυθισμένη πόλη τόσο κοντά στο Αίγιο!!! Ο Παυσανίας μας βεβαιώνει ότι εκεί καταποντίστηκε η Ελίκη. Άλλη μια βεβαιότητα ότι πρόκειται για κάτι πολύ σημαντικό, είναι το ενδιαφέρον των ξένων αρχαιολόγων και η αδιαφορία των Ελλήνων.
Μάζεψα όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που είχα, βίντεο, φωτογραφίες, χάρτες που σχεδίασα και τα κατέθεσα σε συμβολαιογράφο για να κατοχυρώσω την πατρότητα της ανακάλυψης, δηλώνοντας παράλληλα πως ότι έσοδα υπάρξουν από τα νόμιμα δικαιώματα μου θα τα παραχωρήσω στο παιδικό χωριό sos. Έστειλα πάρα πολλές επιστολές στο Υπουργείο Πολιτισμού αλλά εισέπραξα πλήρη αδιαφορία. Ο Δημήτριος Νιάνιας, που ήταν υπουργός τότε, σε μια κατ’ ιδίαν συνομιλία μας μου είχε πει «μεγάλο το εύρημα σου, όμως δεν μπορούμε να πούμε ότι το βρήκε ένας ιδιώτης. Πρέπει να πούμε ότι το βρήκαμε εμείς και ότι εσύ το φωτογράφησες». Φυσικά αυτό δεν το δέχτηκα και αποχώρησα. Ο επόμενος Υπουργός που ανέλαβε μου είπε ακριβώς τα ίδια. Η επίσημη δήλωση του υπουργού στις εφημερίδες ήταν ότι τα ευρήματα ήταν σε λάθος περιοχή και άρα δεν πρόκειται για την Ελίκη. Εξάλλου, είπε, κεραμίδια υπάρχουν σε όλες τις θάλασσες!!! Συνέχισα να στέλνω επιστολές στην Μελίνα Μερκούρη χωρίς να λάβω καμία απάντηση. Αυτό που ζητούσα ήταν να μου δώσει ακρόαση δύο λεπτών και τριάντα δευτερολέπτων για να της περιγράψω έρευνες εφτά ετών. Πλήρη αδιαφορία. Κάποια στιγμή μου έστειλε τον αδερφό της μαζί με κάτι άλλους στο γραφείο μου για να δουν την ταινία. Δεν τους άφησα να την πάρουν γιατί ήταν η μοναδική που είχα και έτσι πήγαμε στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου όπου την πρόβαλα για να την δουν. Εντυπωσιάστηκαν και μου είπαν ότι θα το ανακοινώσουν σύντομα, αλλά τελικά δεν έγινε τίποτε. Από τότε το θέμα πάγωσε.
Γενικά η ελληνική πολιτεία αντιμετωπίζει λίγο περίεργα τα πράγματα, ειδικά αν σκεφτείτε πως ότι σημαντικό έχει έρθει στα μουσεία μας από την θάλασσα ήταν από την καλή διάθεση ανθρώπων που εργάζονταν στην θάλασσα είτε ως ψαράδες, είτε ως σπογγαλιείς, είτε ως αυτοδύτες. Θυμάμαι όταν ανακάλυψα το πρώτο μου ναυάγιο το 1968 στην Σέριφο, ένα αρχαίο ναυάγιο το οποίο ήταν γεμάτο αμφορείς. Το θέαμα ήταν καθηλωτικό. Τους έβλεπες και ήταν παραταγμένοι στην σειρά σαν στρατιωτάκια. Αμέσως και με μεγάλο ενθουσιασμό πήγα και το ανέφερα στην Εφορεία Αρχαιοτήτων. Αφού σημειώσανε το στίγμα μου είπαν, τώρα που ξέρουμε την περιοχή μην ξαναπλησιάσεις εκεί γιατί θα θεωρηθείς αρχαιοκάπηλος! Πραγματικά απίστευτη αντιμετώπιση. Έπειτα από λίγα χρόνια που ξαναέκανα κατάδυση στην ίδια περιοχή το ναυάγιο ήταν λεηλατημένο.
4 Σχόλια:
Τις περισσότερες φορές. Υπάρχουν και μερικοί πατριώτες οι οποίοι κάνουν ότι μπορούν. Επίσης υπάρχουν και οι τοπικές κοινωνίες οι οποίες πιέζουν τις κυβερνήσεις επιτυγχάνοντας θετικά αποτελέσματα κάποιες φορές.
Εννοώ, ότι οι Ελληνικές κυβερνήσεις δείχνουν γενική αδιαφορία για οτιδήποτε εκτός απ' την εξυπηρέτηση συμφερόντων των ιδίων.
Γιατί δεν έδειξαν αδιαφορία; Εννοείς γιατί γίνονται ανασκαφές;
Μπορεί να μου πει κάποιος για ποιο ζήτημα οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν έδειξαν αδιαφορία; Εκτός φυσικά απ' τις αρπαχτές.