Πριν κανένα χρόνο άκουσα μια ιστορία για κάποιον που "βρήκε" σε έναν αρχαίο τάφο της περιοχής μια λεπτή φέτα χρυσού με "κάτι γράμματα" πάνω. Φυσικά η πινακίδα έκανε φτερά μιας και η κρυψώνα που την έβαλε (η τρύπα ενός τούβλου) δεν ήταν και τόσο σίγουρη. Διαβάζοντας την πτυχιακή εργασία της Δρίβα Ανδιανής βρήκα για τις Ορφικές πινακίδες που μοιάζουν με αυτή τη λεπτή πλάκα χρυσού που λέει η ιστορία που άκουσα :

"Έχουν ανακαλυφθεί αρκετές λεπτές πλάκες από χρυσό σε αρχαίους τάφους στη Ν. Ιταλία, τη Ρώμη, τη Θεσσαλία και την Κρήτη και οστέινα πινάκια στην Ολβία του Εύξεινου Πόντου που θεωρείται ότι ανήκουν σε πιστούς των ορφικών Μυστηρίων.

Οι πινακίδες αυτές είναι πολύ σημαντικές και έχουν ένα κοινό σημείο: θαμμένες με τον νεκρό φέρουν οδηγίες σχετικά με τη συμπεριφορά του στον κάτω κόσμο, παροτρύνσεις προς την ψυχή, τύπους προς επανάληψη, ομολογίες πίστης και τελετουργιών. Το πανομοιότυπο της μορφής των πινακίδων έδωσε αφορμή να θεωρηθεί ότι είναι συμπυκνώσεις ή αποσπάσματα από μεγαλύτερα ποιήματα ή βιβλία ποιημάτων ορφικών που παρείχαν διδασκαλίες για το επέκεινα.

Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τα κείμενα των πινακίδων, το τοπίο που θα συναντήσει ο μύστης μετά το θάνατό του είναι περίπου το ακόλουθο: «όταν έρθει στον «Ταρταραίο λειμώνα» στ’ αριστερά του οίκου του Άδου, θα βρει μια πηγή μέσα στα λουλούδια, την πηγή της Λήθης. Δίπλα της υπάρχει ένα λευκό κυπαρίσσι. Απ’ το νερό της πηγής της Λησμονιάς δεν πρέπει να πιει. Κοντά της είναι μια άλλη πηγή, απ’ την οποία αναβρύζει κρύο νερό, η πηγή της Μνημοσύνης, που τη φυλάνε φύλακες. Είναι πολύ διψασμένος και τους ζητεί επίμονα να πιει νερό από την πηγή της Μνημοσύνης. Κι αυτοί αφού του δώσουν θα τον οδηγήσουν κοντά στους άλλους ήρωες, όπου θα βασιλεύει. Με το νερό της Μνημοσύνης, που το πίνει ο μύστης στο τέλος της σειράς των παλιγγενεσιών, ξαναποκτά τη μνήμη του. Επομένως, για να γίνουν όλα αυτά, προϋποτίθεται πάντα η μετεμψύχωση, όπως αναφέρεται ρητά «κύκλο δ’ εξέπταν βαρυπενθέως αργάλεοιο».

Επιλεκτικά κάποια συμπεράσματα των μελετητών για τις ορφικές πινακίδες μπορεί να είναι:

Η θεϊκή καταγωγή της ψυχής («Πες: της γης παιδί είμαι και του έναστρου ουρανού, αλλά το γένος μου είναι ουράνιο», πινακίδα της Πετηλίας και παρόμοιοι στίχοι στην πινακίδα της Ελευθέρνας)

Στην πινακίδα του Timpone grande β΄, οι ημιτελείς της τύποι και οι κρυπτογραφική γραφή της θεωρείται ότι δηλώνουν ένα στάδιο στο οποίο οι ορφικές επιγραφές παύουν να είναι κατανοητές και τείνουν να γίνουν καββαλιστικά ξόρκια. Ο ορφισμός έτεινε και αυτός αναπόφευκτα, όπως όλες οι μυστηριακές θρησκείες να ξεπέσει σε απλώς μηχανιστική μαγεία.

Η πινακίδα του Κομπάνιο γ΄ θεωρείται ότι θάφτηκε για μαγικούς σκοπούς

Η φράση της πινακίδας του Κομπάνιο α΄ «θεός θα είσαι αντί θνητός» θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να επαναλαμβάνει την ευχή που του έγινε κατά το τέλος της μύησής του."

Αυτά είναι τα εγκλήματα που κάνουμε οι νεοέλληνες. Ναι, είσαι κλέφτης και ανθέλληνας και γι' αυτό το λόγο μπορώ λόγω των παραπάνω ιδιοτήτων να δεχτώ το να κλέψεις ένα, ας πούμε χρυσό στεφάνι. Όταν όμως βρίσκεις μια γαμημένη πλάκα με γράμματα ή μια επιγραφή μη την πειράζεις τη ρημάδα. Άστην εκεί που βρίσκεται. Από αυτά μαθαίνουμε την ιστορία του τόπου μας. Από αυτά προχωράει και βρίσκει και άλλα η αρχαιολογία. Ή τουλάχιστον άστην να την "πειράξουν" οι αρχαιολόγοι...

Αν μη τι άλλο θα έχεις ήσυχη την συνείδησή σου. Αλλά ίσως φτωχότερο το πορτοφόλι σου...