ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Πέτρος Στεφανής Την πρωτότυπη μέθοδο βιοδυναμικής γεωργίας εφαρμόζει αγρότης στη Ρόδο «Κυριακή, πρώτη του μηνός, το ημερολόγιο γράφει: “Η Σελήνη είναι στον Ταύρο, ρίζα έως τις 21.00. Μέχρι τις 9 το βράδυ, δηλαδή, την ημέρα αυτή μπορώ να φυτέψω παντζάρια, πατάτες, κρεμμύδια και ραπανάκια. Την επομένη λέει “άνθος, από τις 4 το απόγευμα και μετά”. Θα βάλω τότε μπρόκολα και βότανα...». Το ημερολόγιο δίνει το πράσινο φως στον Παναγιώτη Πασάλη να φυτέψει συγκεκριμένο φυτό σε συγκεκριμένη ημέρα, ώστε η σοδειά του να γίνει ακόμα καλύτερη. Στα 150 στρέμματα του αγροκτήματός του, στον Θεολόγο Ρόδου, «κουμάντο» κάνουν η Σελήνη και ο ζωδιακός κύκλος, που καθορίζουν καθημερινά και το πρόγραμμα εργασιών του 58χρονου αγρότη. Μπούσουλάς του είναι το εγχειρίδιο της Γερμανίδας Μαρίας Τουν, μαθήτριας του Αυστριακού ερευνητή και φιλοσόφου Ρούντολφ Στάινερ, εμπνευστή (1924) της λεγόμενης ΜΕ ΒΑΣΗ τον ζωδιακό κύκλο, ο Π. Πασάλης επιλέγει τον ιδανικό χρόνο σποράς, ενώ δεν κάνει χρήση χημικών και φυτοφαρμάκων βιοδυναμικής γεωργίας. «Δεν στηρίζεται σε προλήψεις ή αμφισβητήσιμες θεωρίες. Αντιθέτως, με δεδομένο ότι η Σελήνη πάντα επηρεάζει τα φυτά, βασίζεται στην απόστασή της από τη Γη», υπεραμύνεται της επιλογής του ο Ροδίτης παραγωγός, που τις ημέρες αυτές ετοιμάζεται να φυτέψει κρεμμύδια. «Με τους σπόρους στα χέρια μου πριν σπείρω, θα συμβουλευτώ οπωσδήποτε το ειδικό αυτό ημερολόγιο, αυτό θα μου δείξει την πιο ευνοϊκή από τις επόμενες ημέρες», λέει στα «ΝΕΑ». Εδώ και τρία χρόνια, ακολουθώντας την ξενόφερτη αυτή μέθοδο καλλιέργειας, απολαμβάνει πια στην πράξη τα οφέλη της. «Βλέπω ότι υπάρχει όντως μεγάλη διαφορά στην ποσότητα και την ποιότητα των προϊόντων μου, γι΄ αυτό και φροντίζω να την τηρώ πιστά». Χωρίς χημικά Ο κ. Πασάλης στράφηκε στη βιοκαλλιέργεια και προχώρησε στην υιοθέτηση αυτής της ασυνήθιστης μεθόδου στα τέλη της δεκαετίας του ΄80, όταν έχασε από φυτοφάρμακα το αγαπημένο του λυκόσκυλο. «Ήταν η αρχή για να καταλάβω πως αυτή η χρήση λιπασμάτων και άλλων χημικών στο κτήμα μου ήταν μεγάλο λάθος. Αναζήτησα, λοιπόν, μέθοδο διαφορετική, για να παράγω τα λαχανικά μου χωρίς φάρμακα, πιο υγιεινά», θυμάται. Νέοι απ΄ την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία που τυχαία συνάντησε στη Ρόδο τον μύησαν στη βιολογική γεωργία. Το παραπάνω βήμα, τη στροφή στη βιοδυναμική γεωργία, το έκανε μερικά χρόνια αργότερα, όταν επισκέφθηκε βιολογικά αγροκτήματα στη Δανία, χώρα καταγωγής της γυναίκας του. «Εκεί γνώρισα βιοκαλλιεργητές, είδα πώς δουλεύουν. Στην πορεία το ΄ψαξα κι εγώ περισσότερο μέχρι που ΄βγαλα τα δικά μου ζαρζαβατικά σε πολύ καλή ποιότητα και απόδοση. Σήμερα παράγω σχεδόν όλη την γκάμα τους κατ΄ αυτόν τον τρόπο. Ακόμα και τα ζώα μου, τρώνε απ΄ τα βιολογικά προϊόντα, άρα και το κρέας και το γάλα τους είναι κι αυτό ακόμα πιο υγιεινό». Σχεδόν καθημερινά, ο κ. Πασάλης διοχετεύει τελάρα με κηπευτικά του σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα βιολογικών προϊόντων στο νησί. Το μεροκάματο, λέει, βγαίνει αλλά δύσκολα, αφού συνήθως οι ώρες δουλειάς του φτάνουν ημερησίως και τις δώδεκα. «Για μένα πρωταρχικός σκοπός μου δεν είναι μόνο το κέρδος, η γεωργία είναι φιλοσοφία ολόκληρη. Μπαίνω σ΄ αυτή τη διαφορετική, απαιτητική διαδικασία, κυρίως γιατί την βλέπω σαν μια ευχάριστη απασχόληση». LΙΝΚS: ● Κέντρο Πληροφοριών- Σύλλογος για τη Βιοδυναμική Γεωργία και την Ποιότητα Demeter στην Ελλάδα τηλ. 2106801756 & 6827083, http://www.panbio.gr (ελληνικά), e-mail: info@panbio.gr ● http://www.demeter.net (αγγλικά) ● http://www.demeter.de (γερμανικά) Βιοδυναμική καλλιέργεια (ελληνικά) Η θεωρία πίσω από τη μέθοδο ΜΕΤΡΗΜΕΝΟΙ - γύρω στους τριάνταείναι αυτή τη στιγμή οι Έλληνες αγρότες που έχουν υιοθετήσει ως πειραματική μέθοδο καλλιέργειας τη βιοδυναμική (βιολογική- δυναμική) γεωργία. Όπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο κ. Γαβριήλ Πανάγος, συγγραφέας και μελετητής σε παρόμοια οικολογικά θέματα, ιδιοκτήτης καταστήματος βιολογικών προϊόντων στο Χαλάνδρι, η συγκεκριμένη, δύσκολη στην κατανόηση αλλά αποδοτική στην πράξη, αντίληψη- ιδεολογία «λαμβάνει υπόψη της και άλλες παραμέτρους- αφανείς δυνάμεις της φύσης που παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία και ευρωστία των φυτών». Σύμφωνα με τον κ. Πανάγο, το βιοδυναμικό προϊόν είναι μεν βιολογικό, ωστόσο ένα σκαλοπάτι πιο πάνω. «Η διαφορά του είναι ότι ο παραγωγός οφείλει να δουλεύει με μια ρυθμικότητα, να κάνει όλες τις αγροτικές εργασίες του σε ευνοϊκές μέρες και ώρες, με βάση τους ρυθμούς της φύσης».