Η αλυσίδα των υπερφυσικών γεγονότων που θα γνωρίσουμε στη συνέχεια πυροδοτήθηκε από ένα φυσικό μεν, αλλά δίχως προφανή αιτία, περιστατικό. Σε ένα πευκόφυτο αλσύλλιο δυτικά του οικισμού, δέσποζε επιβλητικότατο και πελώριο ένα δέντρο βελανιδιάς. Σήμα κατατεθέν για την Ευρωπό εκείνης της περιόδου. Ο κορμός της βελανιδιάς έφτανε σε περίμετρο τα πέντε μέτρα. Από το 1943 ψίθυροι άρχισαν να ακούγονται στα καφενεία του χωριού, μια παράξενη νέκρωση διέκριναν στο παμπάλαιο δέντρο. Έτσι, το 1946 ξεράθηκε ξαφνικά και το φθινόπωρο του ίδιου έτους «έγειρε και σωριάστηκε κάτω σαν να μην είχε ρίζες». Το πελώριο δέντρο-μνημείο της Ευρωπού ήταν πλέον νεκρό, άψυχο παρά τη δύναμη και τη σιγουριά που επί δεκαετίες πολλές ανέδιδε. Κανείς από τότε μέχρι και σήμερα δεν κατόρθωσε να δώσει κάποια λογική εξήγηση. Όλα έγιναν τόσο ξαφνικά λες και κάτι ξύπνησε κάτω από το δέντρο. Κάτι προσπαθούσε να τραβήξει τη προσοχή των ανθρώπων, κάτι που δεν συμβάδιζε όμως με τη λογική τους. Κάτι πάνω από τη φύση και πέρα από τον ίδιο άνθρωπο αγκομαχούσε να βγει στην επιφάνεια. Θαμμένο εκατοντάδες χρόνια στο εσωτερικό του αλσυλλίου, ξεχασμένο από τους ανθρώπους, επιθυμούσε πλέον να αποκτήσει τη παλιά του αίγλη. Κάπως έτσι ο παμπάλαιος βουλιαγμένος ναός της Παναγίας ξεκίνησε να στέλνει τα πρώτα του μηνύματα. Ανατρέχοντας στα ιστορικά του οικισμού, ένα μικρό βιβλίο, ιστορικό διαμάντι, έπεσε στα χέρια μου. Δίχως να γνωρίζω καν την ύπαρξή του, έμοιαζε να επέλεξε τη κατάλληλη στιγμή να εμφανιστεί, μια και σε καμία άλλη χρονική περίοδο ίσως και να μην του έδινα καθόλου σημασία. Το βιβλίο αυτό φέρει τον τίτλο Αγίασμα. Συγγραφέας του ο λογοτέχνης και λαογράφος της περιοχής, συνταξιούχος οδοντίατρος Δημήτριος Α. Λάμπρου. Εκδόθηκε το 1999 και περιέχει πολύτιμες πληροφορίες γύρω από εκείνο το υπερφυσικό περιστατικό της Ευρωπού. Λίγα αντίτυπα μόνο κυκλοφόρησαν, τα περισσότερα πλέον βρίσκονται ξεχασμένα και σκονισμένα σε κάποια γωνιά στα σπίτια των κατοίκων της κωμόπολης. Μαρτυρίες, χρονικά, επιστολές και χειρόγραφα-ντοκουμέντα απλώθηκαν στο μικρό γραφείο μου, με σκοπό να δώσουν απαντήσεις. Το ασθενές φως μιας λάμπας προσπαθούσε να περιορίσει το σκοτάδι του δωματίου μου, καθώς ξεκινούσα να αναπλάθω μια ιστορία ξεχασμένη, μια ιστορία που φέρει νοήματα καλά κρυμμένα. Η ιστορία αυτή ξεκίνησε να αποκαλύπτει την υπερφυσική της χροιά το 1943. Ο βουλιαγμένος ναός έστελνε τα πρώτα μηνύματά του σε έναν κάτοικο της Ευρωπού. Ο Νικόλαος Γ. Μποτζώρης, εξήντα χρονών τότε, με βαθιά πίστη, άρχισε να βλέπει οράματα κατά τη διάρκεια του ύπνου του. Αρχικά προσπάθησε να τα αγνοήσει. Ποιος, άλλωστε, θα τον πίστευε, αν υποστήριζε κάτι τέτοιο; Πως θα μπορούσε να αποφύγει τον χλευασμό και την ειρωνεία της μικρής κοινότητας στην οποία ζούσε; Μα το όραμα επέμενε, στοίχειωνε τα όνειρά του. «Σήκω Νικόλα να σου δείξω που είμαι θαμμένη γιατί πνίγομαι και θέλω να σκάψεις και να με βγάλεις». Ξυπνούσε ιδρωμένος και τρομαγμένος από το παράξενο αυτό όνειρο, έβλεπε την Παναγία να του λέει τα παραπάνω λόγια… Ύστερα από πολλή σκέψη και άπειρες στιγμές δισταγμού, ξεκίνησε ένα βράδυ να ανέβει στο σημείο όπου η Παναγία του υποδείκνυε. Πήρε τον ανηφορικό δρόμο προς το αλσύλλιο, η νύχτα είχε απλώσει ήδη τον σκοτεινό ιστό της παντού. Η οπτασία μιας μαυροφορεμένης γυναίκας τον οδηγούσε και του έδειχνε το μέρος όπου είχε τις ρίζες της η βελανιδιά. Όταν έφτασε στο σημείο όπου η μαυροφορεμένη γυναίκα τον παρότρυνε, κοντοστάθηκε για μια στιγμή. Τότε άκουσε γαλήνιους ψιθύρους να βγαίνουν από τα χείλη της, την άκουσε να λέει : «Εδώ θα σκάψεις και θα με βρεις». Αμέσως μετά η οπτασία έγινε ένα με το σκοτάδι, χάθηκε… Το 1944 άρχισε μόνος του το σκάψιμο, το όνειρο-μήνυμα τον στοίχειωνε ήδη ένα περίπου χρόνο. Μόνος του ξόδεψε τον πολύτιμο χρόνο του με μοναδικούς συντρόφους ένα κασμά και ένα φτυάρι. Οι συγχωριανοί του τον περιγελούσαν, τον περιέπαιζαν ειρωνικά αποκαλώντας τον «άγιο». Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι λίγα χρόνια μετά τη θέση της ειρωνείας θα έπαιρνε ο σεβασμός και το προσωνύμιο «άγιος» θα γινόταν αληθινό. Ο Νικόλαος Μποτζώρης όμως επέμενε, έσκαβε με περισσότερο ζήλο. Γύρω του χαράδρες, γεμάτες με τις φιγούρες οπλισμένων στρατιωτών, έντυναν με τρόμο τη μοναξιά του. Ο πόλεμος τους κρατούσε συνέχεια σε εγρήγορση, με το δάκτυλο στη σκανδάλη. Ειρωνεία, μοναξιά και κίνδυνος θανάτου. Η ανασκαφή θα σταματήσει για τα επόμενα χρόνια. Το 1946 το παμπάλαιο στολίδι της Ευρωπού κείτεται νεκρό, η πελώρια βελανιδιά έχει ξεριζωθεί. Ένας ολόκληρος μύθος γύρω από το απέθαντο δέντρο συναντάει το τέλος του. Όλοι θυμούνται τον «άγιο» Νικόλα, όλοι σιωπηλά φοβούνται μήπως είχαν κάνει λάθος πριν από τρία χρόνια. Ανησυχία αναμιγμένη με ενοχές εμφανίζεται στα μάτια των περισσοτέρων κατοίκων του χωριού. Τότε κάνει την εμφάνισή της μία άγνωστη γυναίκα από το Κιλκίς, και η υποψία αποκτάει πλέον πραγματική υπόσταση. Η γυναίκα αυτή ήταν η Κυριακή Νικολαϊδου. Είχε ταξιδέψει από το Κιλκίς με τον στρατιωτικό ιερέα της πόλης και τον σύζυγό της Αναστάσιο μέχρι το χωριό. Φτάνοντας στην Ευρωπό, ανηφόρισαν προς το αλσύλλιο, ρίγος κατέλαβε τη γυναίκα, καθώς ζούσε ξανά ένα όνειρο που την επισκεπτόταν κάθε βράδυ εδώ και τρία χρόνια. Στάθηκαν για λίγο παρατηρώντας το χώρο. Η αγωνία έκδηλα σχηματισμένη στο πρόσωπο της Κυριακής, έδωσε τη θέση της στον ενθουσιασμό. «Να, αυτό είναι το μέρος! Εδώ είναι ο κρυμμένος ναός», αναφώνησε. Πριν από χρόνια, την ίδια περίοδο που ο Νικόλαος Μποτζώρης έβλεπε τα οράματα της Παναγίας, η Κυριακή Νικολαϊδου την έβλεπε να την οδηγεί στο αλσύλλιο αυτό, που στη ζωή της δεν είχε επισκεφτεί. Την οδηγούσε κοντά στη βελανιδιά και της έλεγε : «Εδώ θα σκύψεις και θα βρεις τη χιλιόχρονη βουλιαγμένη εκκλησία μου». Και να που τώρα στεκόταν στο σωστό σημείο όπου η Παναγία της υπόδειχνε. Κάτω από τα πόδια της κειτόταν ένας πανάρχαιος ναός, βουλιαγμένος μία χιλιετία τώρα… Η έλευση της γυναίκας μαθεύτηκε αμέσως και η σύνδεση με το όραμα του «άγιου» Νικόλα έγινε αμέσως γνωστή. Σιγά-σιγά όλοι οι παλιοί του χλευαστές ήρθαν στο πλευρό του βοηθώντας τον στην εκσκαφή. Η Κυριακή με τον άνδρα της έδωσαν μία μικρή περιουσία, αν και δεν είχαν την οικονομική άνεση, ώστε να πληρώσουν τους εργάτες. Αντίσκηνα στήθηκαν στο μικρό αλσύλλιο, και εκεί που το βράδυ επικρατούσε νεκρική ησυχία πλέον ο χώρος γέμισε ζωή. Στόχος όλων των παρευρισκομένων : η ανακάλυψη του βουλιαγμένου χιλιόχρονου ναού της Παναγίας. Πλήθος πιστών κατέφθανε καθημερινά, είτε για να βοηθήσουν στις εκσκαφές είτε με την κρυφή ελπίδα να είναι παρόντες στην ιστορική ανακάλυψη του αρχέγονου ναού. Τα πρώτα ευρήματα ήρθαν νωρίς στο φως. Τρεις τάφοι βρέθηκαν σε σχήμα πυραμίδας, χτισμένοι με κεραμοειδείς πλάκες, που περιείχαν σκελετούς. Στον απόηχο των παραπάνω επιπλέον πιστοί έφτασαν από όλη την Ελλάδα. Ο χώρος πλέον δεν τους χωρούσε. Προσκυνητές, άρρωστοι και συγγενείς αρρώστων κατέκλυσε το μικρό αλσύλλιο. Η κωμόπολη της Ευρωπού έγινε γνωστή σχεδόν σε όλη τη χώρα. Λίγες μέρες μετά την ανακάλυψη των τάφων βρέθηκαν και κάποια νομίσματα. Η χωροφυλακή πλέον περιπολούσε τον χώρο. Εκείνη τη περίοδο βρέθηκε και ένα πηγάδι από όπου μέχρι και σήμερα αναβλύζει το θαυμαστό άγιο νερό, όπως έσπευσαν να ονομάσουν πιστοί και ιερείς του Χριστιανισμού. Το νερό της ζωής… Θρησκευτικό παραλήρημα επικράτησε τις επόμενες ημέρες. Το χτιστό πηγάδι καθαρίστηκε και νερό πόσιμο ανάβλυζε πλέον από τα σπλάχνα του. Όλοι οι πιστοί άφηναν από ένα αναμμένο κερί στους τάφους, και ο «άγιος» Νικόλας με ένα κύπελλο στο χέρι μοίραζε το νερό της πηγής στους πιστούς. Μέχρι και τα σπίτια τους ράντισαν με αυτό κάποιοι προσκυνητές. Άρρωστοι έφταναν στο αλσύλλιο για να λουστούν από τον «άγιο» Νικόλα. Πολλοί από αυτούς είπαν ότι θεραπεύτηκαν και πήραν τον δρόμο της επιστροφής. Μαζί τους πήραν για συγγενείς και φίλους από ένα κύπελλο με το άγιο νερό. Μέσα στις αποσκευές τους όμως ταξίδεψε και η είδηση του θαυμαστού νερού της ζωής που αναβλύζει από ένα πηγάδι στη μικρή κωμόπολη της Ευρωπού. Η είδηση του θαύματος έφτασε σχεδόν σε κάθε άκρη της χώρας σκορπίζοντας ελπίδες στον πολύπαθο τότε λαό. Ένα σπάνιο φυλλάδιο έκανε την εμφάνισή του εκείνη τη χρονιά. Έφερε το όνομα «Ιερά Επιστολή» και ήταν αφιερωμένο στο «υπερφυσικό όραμα ενός σιδηρουργού. Λείψανα και αρχαία ευρήματα ανεκαλύφθησαν εις τον Ευρωπό». (Σημ. Aragorn : Υπάρχει και ένα φυλλάδιο το οποίο ονομάζεται Αγία Επιστολή, η οποία όμως δεν έχει καμία σχέση με την Ιερά Επιστολή. Δεδομένου όμως πως η Αγία Επιστολή είναι ένα φυλλάδιο το οποίο όπως παραδέχεται και η εκκλησία γράφει διάφορους παραλογισμούς μέσα (τα ιδιαίτερα σκληρά μαρτύρια που υφίστανται οι αμαρτωλοί στη Κόλαση!!), ίσως και η Ιερά Επιστολή να είναι μούφα). Κανείς μέχρι σήμερα δεν παρουσίασε κάποιο αντίτυπό του δημοσίως αυξάνοντας έτσι τη σπανιότητα του βιβλίου. Στο βιβλίο Αγίασμα υπάρχει μια σχετική αναδημιουργία του φυλλαδίου, βασισμένη στη μνήμη του Αναστασίου Ν. Τογκούρη. Το 1943, δεκατριών χρονών τότε ο ίδιος, διάβασε το κείμενο και το αποστήθισε με αποτέλεσμα να σώσει το περιεχόμενο από τη λαίμαργη λήθη του χρόνου. Κάπως έτσι, με αυτόν τον ανορθόδοξο τρόπο, το σπάνιο περιεχόμενο του φυλλαδίου έφτασε μέχρι εμένα. Και μέσα από εμένα σε εσάς. Στις γραμμές του σπάνιου εντύπου βρήκαμε δύο ακόμα πτυχές της υπερφυσικής ιστορίας που εκτυλίχθηκε στην Ευρωπό την περίοδο 1943-50. Σύμφωνα με την «Ιερά Επιστολή», ο Νικόλας, το βράδυ που ακολουθούσε το ξερίζωμα της παμπάλαιας βελανιδιάς, είδε την Παναγία να του λέει : «Θα κατεβείς τρία σκαλιά τα οποία οδηγούν εις μικρόν διάδρομον και δεξιά του διαδρόμου θα συναντήσεις μία σιδηράν θύραν την οποία θα ανοίξεις και θα προχωρήσεις εις το εσωτερικόν». Στο όραμα έβλεπε τον εαυτό του να εισέρχεται στο ναό, φως θεϊκό που εξέπεμπε γαλήνη απλωνόταν στο εσωτερικό του. Διέκρινε τρία στασίδια και τρία φρεάτια. Το στόμιο του φρέατος καλυπτόταν από πλάκα και τότε προσπάθησε να την απομακρύνει. Όταν πλέον τα κατάφερε, από το Ιερό του ναού ακούστηκε μία φωνή να λέει : «Πήγαινε να πεις σε όσους πιστεύουν να έρθουν να αποκαλύψουν τα λείψανά μου, και τότε θα έρθει ειρήνη στην Ελλάδα». Ήταν άραγε η ανταμοιβή των πιστών της Ευρωπού η ειρήνη όλου του Έθνους; Στις ανασκαφές που ακολούθησαν βρέθηκαν, εκτός των τριών τάφων, μία υαλόχη, ένας πίθος και μερικά χωμάτινα θυμιατήρια που υποδήλωναν την ύπαρξη του ναού. Το αλσύλλιο μετατράπηκε σε τόπο προσκυνήματος και ο Νικόλας σε σύγχρονο άγιο. Μετά τα τελευταία όμως ευρήματα, οι ανασκαφές σταμάτησαν ξαφνικά για δεύτερη φορά. Ο ιδιοκτήτης του διπλανού αλωνιού έθεσε βέτο, μια και οι ανασκαφές επεκτείνονταν στο χώρο του. Ένας παράξενος θάνατος εκείνη την εποχή βρίσκει τον μόλις ενός έτους γιο του και οι φήμες δίνουν υπερφυσικές διαστάσεις στο περιστατικό αυτό. Ο ιδιοκτήτης βεβαίωσε ότι έβλεπε έναν ιερέα στον ύπνο του να του λέει : «Δεν συνετίσθηκες με την στέρηση του γιου σου; Δεν φοβάσαι μήπως αυξηθεί η δυστυχία σου; Άφησε τον γέροντα ελεύθερο να συνεχίσει το έργο του». Ο ίδιος ιερέας εμφανίστηκε και στον Νικόλαο Μποτζώρη λέγοντάς του να μεταφέρει το μήνυμα στον ιδιοκτήτη, να αποποιηθεί των δικαιωμάτων του από το χώρο όπου βρέθηκε το πηγάδι. Η καθυστέρηση αυτή όμως αποδείχθηκε μοιραία. Οι εκσκαφές για την εύρεση του βουλιαγμένου χιλιόχρονου ναού έληξαν μια για πάντα και μαζί με αυτές έμεινε αναπάντητο το ερώτημα της γνησιότητας των οραμάτων. Το 1950 σταμάτησαν οριστικά οι εκσκαφές, αλλά η Κυριακή Νικολαϊδου, δεν σταμάτησε ποτέ τον αγώνα της ανακάλυψης του ναού. Μέχρι το 1964 έστειλε επιστολές σε υπηρεσίες, κρατικές αρχές και επιφανείς προσωπικότητες, για να βρεθούν τα χρήματα για την ολοκλήρωση των ανασκαφών. Η Κυριακή ενημέρωσε όσα άτομα μπορούσε να σκεφτεί από τον Μητροπολίτη Κιλκισίου μέχρι και την τότε Βασίλισσα των Ελλήνων, τη Φρειδερίκη. Η θέληση και η άσβεστη πίστη της δεν ήταν όμως αρκετές για την ανακάλυψη του χιλιόχρονου ναού της Παναγίας. Έτσι, μέχρι και σήμερα η ύπαρξή του παραμένει μυστήριο. Η προσπάθεια που ξεκίνησε το 1943 σταμάτησε, δίχως όμως ποτέ να λησμονηθεί. Αντιθέτως, το περιστατικό άφησε πίσω του ζωντανά μνημεία που μέχρι σήμερα μπορεί κάθε ταξιδιώτης να παρατηρήσει στο αλσύλλιο του Ευρωπού. Έτσι, ο επίδοξος ερευνητής που θα βρεθεί ανάμεσα στα δέντρα του αλσυλλίου μπορεί σήμερα να αντικρίσει ένα επιβλητικό πλατάνι στη θέση της παμπάλαιας βελανιδιάς, το οποίο φυτεύτηκε το 1955… εις ανάμνηση της. Δίπλα της υπάρχουν τα σκαλιά του αγιάσματος με χτιστούς τοίχους και ξύλινη σκεπή, όπως ακριβώς ήταν την μέρα που ανακαλύφθηκε. Κατεβαίνοντας τα σκαλιά, θα βρεθεί μπροστά στο πηγάδι με το άγιο νερό της ζωής, μία τοποθεσία ιερή. Τόπος πολλαπλών θαυμάτων, σύμφωνα με τους κατοίκους της περιοχής. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και ο μικρός ναός της Ζωοδόχου Πηγής που ανεγέρθηκε το 1956-60.