Οι αρχαίοι ελληνικοί ναοί δεν ήταν τυχαία αρχιτεκτονήματα. Σίγουρα. Δεν κατασκευάστηκαν μόνο για να στεγάσουν την αρχαία λατρεία, αλλά και για να αποτυπώσουν ην αρμονία του σύμπαντος. Μέσα τους είναι εγγεγραμμένη η βαθιά γνώση που συνδέει τη γη με τον ουράνιο θόλο, τον άνθρωπο με το άπειρο. Ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες Ηλείας κρατά, επίσης, κάποια αναπάντεχα μυστικά βαθιά κρυμμένα. Κυριολεκτικά βαθιά στα θεμέλια του. Αυτά που οι κλασικά σκεπτόμενοι επιστήμονες χαρακτήρισαν ¨σαθρά¨ δίχως να καταλάβουν το ¨μυστικό¨ που βρίσκεται εκεί. Οι πρώτες περίεργες ενδείξεις προέκυψαν από σχετική έρευνα του αρχαιολόγου Cooper, ο οποίος το 1972 έκανε κάποιες τομές στα θεμέλια του ναού. Αυτό που ανακάλυψε είναι πως ολόκληρο το οικοδόμημα στηρίζεται πάνω σε μια ασυνήθιστη υπόγεια βάση. Στην ανατολική πλευρά του ναού υπάρχει, σε βάθος δύο μέτρων, ένα στρώμα προσεχτικά λαξευμένου βράχου, με κλίση προς το νότο. Πρόκειται για ένα κεκλιμένο επίπεδο, δηλαδή. Στη νότια πλευρά όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί ο ναός ¨κάθεται¨ πάνω σε φερτά υλικά, σε αναρρίμματα και συγκεκριμένα σε ένα στρώμα από κιτρινωπό πηλώδες χώμα και βότσαλα θαλάσσης. Το αποτέλεσμα; Ολόκληρος ο ναός ¨γλιστράει¨ και περιστρέφεται αργά γύρω από έναν κατακόρυφο άξονα στην νοτιοανατολική γωνία του. Για να διευκολυνθεί αυτή η περιστροφή και να αποσβένονται οι κραδασμοί, ολόκληρη η βάση του ναού είναι κατασκευασμένη από αλλεπάλληλα στρώματα πλακών που συνδέονται μεταξύ τους με μεταλλικούς συνδετήρες γύρω από τους οποίους έχει χυθεί μόλυβδος. Παρόμοιες συνδέσεις έχουν παρατηρηθεί και στο δάπεδο του ναού της Προναίας Αθηνάς στους Δελφούς, στο μυστηριώδες κτίσμα που είναι γνωστό με το όνομα ¨Θόλος¨. Γιατί όμως να έχει κατασκευαστεί έτσι ο ναός του Απόλλωνα στις Βάσσες; Σίγουρα δεν είναι τυχαίο συμβάν, αλλά ούτε και κατασκευαστικά αβλεψία. Κατά την άποψη του μαθηματικού Στέλιου Πετράκη, ο ναός γλιστράει και περιστρέφεται, όπως διαπιστώνουν οι αρχαιολόγοι, όχι τυχαία, αλλά σκόπιμα. Πρόκειται για ένα προσεκτικά προμελετημένο επίτευγμα των αρχαίων κατασκευαστών του. Η ιδιότυπη βάση του ναού κατασκευάστηκε αφού προηγουμένως υπολογίστηκαν πολύ προσεχτικά το βάρος του και η γωνία στροφής του, έτσι ώστε μέσα σε έναν χρόνο να ¨μετακινείται¨ κατά 50 πρώτα και δύο δεύτερα της μοίρας. Εδώ είναι που αρχίζουν τις εντυπωσιακές θεωρίες γιατί τα 50΄ και 2΄΄ της μοίρας είναι η τιμή ετήσιας μετάπτωσης των ισημερινών! Το αποτέλεσμα είναι η ¨ολίσθηση¨ προς τα πίσω του βορείου πόλου του ουρανού. Αυτήν την μεταβολή την είχαν υπολογίσει ακριβώς οι αρχαίοι κατασκευαστές του ναού και γι΄ αυτόν τον λόγο είχαν διαμορφώσει έτσι τα θεμέλια του, ώστε να μπορεί να περιστρέφεται και να παρακολουθεί στο πέρασμα των αιώνων την μετάπτωση των ισημεριών. Αυτή την άποψη υποστηρίζει ένθερμα ο Στέλιος Πετράκης, ο οποίος έχει υποβάλει και σχετική μελέτη στη μαθηματική εταιρεία Πατρών. Σύμφωνα με τους μαθηματικούς και αστρονομικούς υπολογισμούς του λοιπόν, ολόκληρος ο ναός περιστρέφεται συμπεριφερόμενος σαν μια ¨συσκευή¨ παρατήρησης του ουράνιου θόλου και συντονισμού της με το άστρο του Βορρά, τον Πολικό Αστέρα. Την εποχή που χτίστηκε ο ναός του Επικουρείου Απόλλωνα, ο Πολικός Αστέρας ήταν ο Α΄ του αστερισμού του Δράκοντα. Στο διάστημα των χιλιετιών που κύλησαν και λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών, που αναφέραμε, τη θέση του Πολικού Αστέρα κατέλαβε ο Α΄της Μικρής Άρκτου. ¨Σκέφτηκα¨ αναφέρει ο Στέλιος Πετράκης ¨πως αν η θεωρία μου για την λειτουργία του ναού και ως συσκευής για την παρατήρηση του ουρανίου θόλου είναι σωστή, τότε θα έπρεπε να έχουμε και σήμερα τις αποδείξεις για την εναρμόνιση του με την ουράνια γεωμετρία. Ο άξονας του, όπως διαγράφεται από τον προσανατολισμό του και από τις πλάκες του δαπέδου, είναι στραμμένος προς τον ουράνιο Βορρά. Πριν από 2400 χρόνια έδειχνε τον Α΄ του Δράκοντα. Σήμερα θα έπρεπε να ¨δείχνει¨ τον Α΄ της μικρής Άρκτου¨. Και έτσι είναι. ¨Διαπίστωσα ιδίοις όμμασι το φαινόμενο, στις 2 Αυγούστου του 1972¨, αναφέρει ο Στέλιος Πετράκης και εξηγεί: ¨Περίμενα υπομονετικά να νυχτώσει, έχοντας σταθεί πίσω από τον κυκλικό βωμό που βρίσκεται στο εσωτερικό του ναού. Όταν τα αστέρια εμφανίστηκαν είδα πως προεκτείνοντας νοερά τις δύο βόρειες μεσαίες κολόνες προς τον ουρανό συναντούσα ανάμεσα τους, στο κέντρο ακριβώς, τον σημερινό Πολικό Αστέρα, τον Α΄ της μικρής Άρκτου¨. Για πολλούς συντηρητικά σκεπτόμενους, ενδεχόμενα σαν και αυτό της τεχνητής ολίσθησης του ναού είναι απίστευτα, ωστόσο οι μαθηματικοί και αστρονομικοί υπολογισμοί τα αποδεικνύουν υπενθυμίζοντας μας πως καμιά φορά ο πολύς ορθολογισμός η και η επιστημονική αλαζονεία μπορεί να αποκλείσουν τις εκδοχές που, ενώ δείχνουν απίστευτες, ίσως είναι οι πραγματικές.