Κατ' αρχάς ξέρετε τι είναι ο τόρνος; Τόρνος είναι ένα μηχανικό εργαλείο που αφαιρεί ανεπιθύμητο υλικό από περιστρεφόμενο κυλινδρικό αντικείμενο που επεξεργαζόμαστε με κοπτικά εξαρτήματα. Συνηθισμένες δουλειές με τόρνο είναι η μορφοποίηση, γυάλισμα, τρύπημα και άνοιγμα σπειρώματος βίδας. Καλά όλα αυτά, αλλά πόσο αρχαία εφεύρεση μπορεί να είναι ο τόρνος; Εγώ πάντως νόμιζα ότι εφευρέθηκε κάπου κοντά στην βιομηχανική επανάσταση περίπου τον 18ο - 19ο αιώνα...! :-) Σε μαρμάρινη πλάκα που βρέθηκε στην Ελευσίνα υπάρχει μια παραγγελία για κάποια μεταλλικά μέρη ειδικής ποιότητας και ειδικού σχήματος. Υπάρχει επίσης στην επιγραφή η διευκρίνηση ότι η επεξεργασία πρέπει να γίνει με τόρνο μετάλλων και όχι με τόρνο ξύλου ή κεραμικών! Απ' αυτό μπορούμε να βγάλουμε αυτόματα μερικά χρήσιμα συμπεράσματα για τους τεχνικούς εκείνης της εποχής. Χρησιμοποιούσαν υλικά κοπής κατάλληλα για χαλκό, μπρούντζο κασσίτερο κλπ. και φυσικά ήξεραν να τα κρατάνε κοφτερά. Πράγμα που αυτόματα σημαίνει ότι είχαν την δυνατότητα χρήσης και επεξεργασίας χάλυβα! Πρώτη φορά αναφέρεται τόρνος μαρμάρου για κατασκευή κιόνων απ' τον μηχανικό Θεόδωρο στην Σάμο. Οι αρχαίοι τεχνίτες χρησιμοποιούσαν επίσης τόρνους για ξύλα αλλά και για κεραμικά υλικά. Πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η τόρνευση κεραμικών δεν ξέρω αλλά μου φαίνονται αρκετά εύθραυστα οπότε οι τεχνίτες της εποχής πρέπει να ήξεραν πολύ καλά τι έκαναν! Η μαρμάρινη πλάκα με την παραγγελία που βρέθηκε είναι φτιαγμένη περίπου το 400 π.Χ. κατά συνέπεια υποθέτω ότι αναφέρεται σε εφευρέσεις τουλάχιστον 100 ή και 150 χρόνια παλιότερες! Αν κρίνουμε όμως απ' το σχήμα και την επεξεργασία αγγείων από μάρμαρο που βρέθηκαν σε Μυκηναϊκούς τάφους αλλά ίσως έχουν Μινωική προέλευση, πάμε αρκετά πίσω κοντά στα μέσα του 16ου αιώνα π.Χ. Πολλά παρόμοια αντικείμενα που δείχνουν φτιαγμένα σε τόρνο έχουν βρεθεί επίσης στην Αίγυπτο.