«Φοβήθητι, φύγε, δραπέτευσον, αναχώρησον, δαιμόνιον ακάθαρτον καί εναγές, καταχθόνιον... Φοβήθητι, φιμώθητι, φύγε μή υποστρέψης, μή υποκρύβης, μεθ'έτέρας πονηρίας πνευμάτων ακαθάρτων, άλλα άπελθε εις γήν άνυδρον, έρημον, αγεώργητον, ην άνθρωπος ουκ οικεί, Θεός μόνος επισκοπεί...». (από την ευχή Βασιλείου του Μεγάλου)

Όλα ξεκίνησαν όταν ένας φίλος, μουσουλμάνος στο θρήσκευμα, μου διηγήθηκε την ιστορία της αδελφής του, Χαντίζας. Τόπος: Καζαμπλάνκα/Μαρόκο. Σπίτι Χαντίζας και συζύγου της. 2001.

«Ένα βράδυ, αργά σχετικά, η αδελφή μου ήταν στην κουζίνα του σπιτιού της κι ετοίμαζε γλυκό. Μαζί της ήταν η μητέρα μας. Ξαφνικά η Χαντίζα άρχισε να γελάει. Η μητέρα μας τη ρώτησε τι συμβαίνει, αλλά δεν απάντησε. Συνέχιζε να γελάει όλο και πιο έντονα. Η μητέρα μου την έπιασε απ' τα χέρια και την ταρακούνησε για να σταματήσει. Ήταν και αργά. Η αδελφή μου συνήλθε και κανείς δεν έδωσε συνέχεια. Δυο μέρες μετά ο γαμπρός μου μας τηλεφώνησε τρομαγμένος και μας είπε ότι η Χαντίζα, είχε πέσει στο πάτωμα και μιλούσε με μια κάπως διαφορετική φωνή, χωρίς να μπορεί να τη σταματήσει ή να καταλάβει τι λέει ακριβώς. Τρέξαμε εκεί αμέσως. Η Χαντίζα είχε συνέλθει όμως και δε θυμόταν τίποτα απ' ό,τι είχε συμβεί. Η μητέρα μου αποφάσισε να καλέσει έναν ιερέα για να τη δει».

Η αδελφή του Γιούσεφ είχε καταληφθεί από δαιμόνιο. Η διαδικασία εξορκισμού της κράτησε έξι μήνες. Κατά τη διάρκεια του, ένας ιερέας που ειδικευόταν στους εξορκισμούς διάβαζε ευχές, ανάλογες των δικών μας, από το Κοράνι. Ο Γιούσεφ μου τονίζει ότι δεν ήταν άνθρωπος που πίστευε σε τέτοια πράγματα μέχρι που είδε να διαβάζουν εξορκισμό στην αδελφή του.

«Το πρόσωπό της ήταν διαφορετικό. Το πώς κοίταζε, οι εκφράσεις που έπαιρνε. Η φωνή της, σίγουρα δεν ήταν η δική της. Το πνεύμα μέσα της, μιλούσε. Μας έλεγε ότι του άρεσε πολύ το σώμα της Χαντίζας και ότι την είχε αγαπήσει. "Θέλω να την παντρευτώ" έλεγε. Εμείς την κρατούσαμε, γιατί είχε γίνει πολύ πιο δυνατή από ό,τι ήταν. Όταν της δίναμε "διαβασμένο" νερό, κάτι σαν αγιασμό, φοβόταν και παρακαλούσε να σταματήσουμε. Υποσχόταν τότε ότι θα φύγει. Τον έκαιγε αυτό το νερό».

Ευτυχώς όλα πήγαν καλά και ο ιερέας κατάφερε να διώξει το δαίμονα. Έφυγε από το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού της. Έτσι μου είπε ο Γιούσεφ.

Εκτός του ότι ξαναείδα τη γνωστή ταινία του 1973 «​Exorcist», άρχισα να αναρωτιέμαι κατά πόσο ανάλογα περιστατικά συμβαίνουν στη χώρα μας. Υπάρχουν άραγε δαιμονισμένοι; Κι αν ναι, πώς τους αντιμετωπίζει η εκκλησία μας;

Η επίσημη θέση της Ορθόδοξης εκκλησίας είναι πολύ προσεκτική σε τέτοιου είδους ζητήματα.

«Πρέπει να εξακριβωθεί ότι δεν πρόκειται για κάποιο άλλου είδους πρόβλημα, ψυχολογικής-παθολογικής φύσης, πριν προβούμε σε εξορκισμό» μου λέει ο πατήρ Κυριάκος Τσούρος, υπεύθυνος του τμήματος αιρέσεων της Ιεράς Συνόδου.

«Αφού τον άνθρωπο που υποφέρει τον έχει δει κάποιος ψυχίατρος και έχει αποφανθεί ότι δεν πρόκειται για κάποια πάθηση ή διαταραχή, προχωράμε στο διάβασμα της ευχής του εξορκισμού. Κάθε ιερέας μπορεί να το κάνει αυτό, με ταπεινότητα φυσικά και αφού ζητήσει τη Χάρη του Θεού. Ως ύστατη λύση όμως. Υπάρχει μια ολόκληρη διαδικασία που πρέπει να έχει γίνει πριν. Ο άνθρωπος πρέπει να εξομολογηθεί, να νηστέψει, να κοινωνήσει, να προσευχηθεί για τις αμαρτίες του και αφού δεν έχουμε αποτέλεσμα τότε να καταφύγουμε στην ευχή. Ο εξορκισμός δεν είναι συνταγή και οι ιερείς δεν είναι μάγοι. Πρέπει να έχουμε βαθιά πίστη και αληθινή».

Σκέφτομαι πόσοι σχιζοφρενείς, στο παρελθόν, θα θεωρήθηκαν δαιμονισμένοι, καθώς είμαι στο λεωφορείο για Πέραμα. Εκεί υπάρχει μια εκκλησία όπου τελούνται εξορκισμοί. Έτσι μου είπανε. Ο Άγιος Γεώργιος. Αρκετές μέρες της εβδομάδας ο πατήρ Ιωάννης διαβάζει ευχές για υγεία, βασκανία (μάτιασμα κοινώς), μάγια -τα οποία επίσης αναγνωρίζει η εκκλησία μας- και δαιμονικά πνεύματα.

Στην εκκλησία, γύρω στα 50 άτομα περιμένουν υπομονετικά να τους καλέσει ο πατέρας, ο οποίος κάθεται στην πύλη του ιερού. Κανένας τους δε μου φαίνεται δαιμονισμένος. Αλλά και πώς είναι ένας δαιμονισμένος; Σύμφωνα με όσα διάβασα άλλωστε, ένας άνθρωπος δεν είναι συνέχεια υπό την κατοχή του όποιου ακάθαρτου πνεύματος. Την προσοχή μου τραβά ο πατέρας Ιωάννης που χτυπά το σταυρό που κρατά στο ξύλινο γείσο της θύρας του ιερού. Ποιος ξέρει γιατί; Μετά, χτυπά με το σταυρό την πλάτη του πιστού που είναι γονατισμένος μπροστά του. Φαντάζομαι κάτι διώχνει αλλά δεν καταλαβαίνω τι. Ένας άλλος πιστός βάζει το αγιασμένο νερό που του δίνει ο ιερέας στο λαιμό του. Του ζητά να ακουμπήσει και το σταυρό στο ίδιο σημείο. Ένα παιδάκι γύρω στα εφτά παίζει με το χαλί και τα σκοινιά που βρίσκονται δεξιά κι αριστερά του ναού. Η μητέρα και η γιαγιά του τού λένε να κάνει ησυχία. Γιατί να βρίσκεται ένα παιδάκι εκεί, αναρωτιέμαι. Κατά τα άλλα, τίποτα τρομαχτικό δε συμβαίνει. Μια κυρία μόνο, με επιληψία όπως δηλώνει, γκρινιάζει στους υπεύθυνους που ο ιερέας καθυστερεί να τη δει και φωνάζει γνωστούς του. Δουλεύει κιόλας και βιάζεται. Αισθάνομαι για μια στιγμή σαν να είμαι στο ΙΚΑ.

Κάθομαι λίγο ακόμα και μετά αποφασίζω να πλησιάσω μια κυρία γύρω στα 60, που φαίνεται να είναι από τους υπεύθυνους του ναού και της διαδικασίας, να της κάνω κάποιες ερωτήσεις.

VICE: Αλήθεια ο πατήρ Ιωάννης διαβάζει ανθρώπους που είναι δαιμονισμένοι; Έχετε δει εσείς τη διαδικασία;

​Είκοσι δύο χρόνια είμαι εδώ, αν έχω δει λέει... Έχω δει πράματα και πράματα. Ο πατήρ Ιωάννης είναι δυνατός και μπορεί να σε βοηθήσει. Αρκεί να έχεις πίστη κι εσύ.

Και πώς φαίνονται οι δαιμονισμένοι;

​Ο πατήρ Ιωάννης είναι αυτός που τα καταλαβαίνει αυτά. Σε διαβάζει και ξέρει. Τι πρόβλημα υπάρχει. Αναλόγως, μετά σου λέει και τι να κάνεις.

Κι έρχεται πολύς κόσμος εδώ;

​Ουου, από την επαρχία έρχονται, από την Αθήνα έρχονται, μέχρι κι από το εξωτερικό. Μαζεύεται πολύς κόσμος που έχει ανάγκη, εδώ. Μην κοιτάς σήμερα, αυτό δεν είναι τίποτα.

Προσπαθώ να κάνω κι άλλες ερωτήσεις αλλά συνέχεια μας διακόπτουν. Λέω στην κυρία ότι κάνω έρευνα για ένα άρθρο και τη ρωτάω αν θα μπορούσα να μιλήσω με τον πατέρα Ιωάννη αργότερα. Μου λέει ότι θα το κανονίσει.

Ξανακάθομαι και περιμένω. Μισή ώρα αργότερα, βλέπω τον πατέρα να με καλεί. Καταλαβαίνω ότι οποιαδήποτε κουβέντα κάνω μαζί του θα είναι μπροστά στο ιερό. Αισθάνομαι περίεργα. Γονατίζω και του μιλάω. Ο πατήρ Ιωάννης, χωρίς να αναφερθεί σε συγκεκριμένα περιστατικά, μου δηλώνει ότι ο κόσμος απομακρύνεται από το δρόμο του Θεού όλο και περισσότερο κι αυτό μας κάνει πιο ευάλωτους σε δαιμόνια. Ο ίδιος κάνει ότι μπορεί για να βοηθήσει. Αν χρειαστεί, διαβάζει και εξορκισμούς, ναι. Αλλά δεν είναι εύκολες διαδικασίες αυτές. Θέλουν δύναμη. Ο ίδιος πρόσφατα εγχειρίστηκε για καρκίνο κι αντί να κάθεται σπίτι του να αναρρώνει, έρχεται εδώ και προσπαθεί να βοηθήσει όσους έχουν ανάγκη. Αναφέρεται στον εξορκισμό που έκανε κι ο ίδιος ο Χριστός και μου διευκρινίζει ότι τα δαιμόνια δεν έχουν δύναμη να κάνουν τίποτα χωρίς την άδεια του Κυρίου. Ούτε στους χοίρους δεν μπορούσαν να πάνε αν θυμάσαι, μου λέει αναφερόμενος ​στον δαιμονισμένο των Γαδαρηνών.

Μου λέει μ' άλλα λόγια, όσο μπορώ να αντιληφθώ, ότι ο δαιμονισμός είναι μια δοκιμασία της ψυχής. Ο Θεός θα επιτρέψει να συμβεί. Και θα το κάνει γιατί με κάποιο τρόπο αυτό θα κάνει καλό στην ψυχή του δούλου του. Παραδόξως, θυμάμαι να μου το αναφέρει αυτό κι ο Γιούσεφ. Θαυμαστό, πόσο συγκλίνουν οι δυο θρησκείες.

Είναι βέβαια γνωστό ότι σε εποχές πολύ πριν τον χριστιανισμό, υπήρχαν δοξασίες για κατάληψη του σώματος από «κακά πνεύματα» και υπήρχαν κι ανάλογες τελετές εξορκισμού. Επίσης, το φαινόμενο το συναντάμε σε πολλές θρησκείες. Χριστιανοί, μουσουλμάνοι, ινδουιστές, βουδιστές διαθέτουν τις δικές τους τελετές εξορκισμού, οι οποίες λειτουργούν το ίδιο αποτελεσματικά.

Ποια είναι όμως, τα συμπτώματα που διαχωρίζουν έναν δαιμονισμένο από έναν σχιζοφρενή-ψυχοπαθή ή οτιδήποτε άλλο παθολογικής φύσης;

«Η αποστροφή του στα ιερά σύμβολα είναι σίγουρα ένα... » μου λέει ο πατήρ Κυριάκος Τσούρος, «...η ομιλία σε μια γλώσσα που δε γνωρίζει επίσης, αλλαγή της προσωπικότητας ή μεγάλη επιθετικότητα απέναντι στον ιερέα, υπερφυσική δύναμη, αιώρηση και τέλος η ικανότητα να δίνει πληροφορίες που δεν είναι φυσικό να γνωρίζει».

Δεν είδα τίποτε τέτοιο στον Αγ. Γεώργιο. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δεν έχουν υπάρξει περιπτώσεις δαιμονισμού που βοηθήθηκαν από τον πατέρα Ιωάννη. Επίσης, αυτό δε σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι που προσέπεσαν στην αγκαλιά της εκκλησίας δεν είχαν άλλου είδους προβλήματα. Είχαν εξεταστεί άραγε όλοι από ψυχίατρο πριν πάνε εκεί ή σε άλλες εκκλησίες; (Αγ. Γεράσιμος/Κεφαλονιά, Άγιος Κυπριανός κλπ)

Όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά, σκέφτομαι. Και ο καπνός αυτός που αφορά τον δαιμονισμό σηκώνεται αιώνες τώρα. Αυτό που έχει σημασία, σίγουρα, πέρα από την αλήθεια, το ψέμα ή οποιαδήποτε θρησκεία, είναι οι άνθρωποι να καταφέρνουν να βρουν γαλήνη. Αρκετά δύσκολη είναι η ζωή και χωρίς ακάθαρτα πνεύματα να μας απειλούν.